بازتاب کمال نبوی در دیوان خاقانی

بررسی تطبیقی مدایح نبوی در دیوان بوصیری و خاقانی

اشتراک ادیبان اسلامی در ستایش پیامبر (ص) میراثی از تفکّر و عاطفۀ دینی مشترک است که بستری مناسب جهت مقایسۀ این نوع ادبی به ویژه میان تمدّن ایران و عرب را فراهم می­آورد. در این راستا، بررسی مدایح نبوی بوصیری، شاعر مصری و خاقانی شروانی که هر یک به دلیل فراوانی ابیاتشان در مدح پیامبر به نوعی افتخار شاعر پیامبر بودن خویش را به همراه دارند، جلوۀ محسوسی به پیوند ادبیّات این دو ملّت می­دهد.       این دو ش...

بازتاب مقامات دهگانۀ عرفانی در دیوان خاقانی

چکیده: خاقانی، شاعر پرآوازۀ قصیده سرای قرن ششم- که به مدیحه سرایی شهره است و در تصویرسازی ها، بویژه در وصف طبیعت و بالاخص در ستایش صبح و مظاهر آن، از همگنان پیشی گرفته است- در اقبال به عرفان و اصطلاحات عرفانی، تعلّق خاطری دارد؛ هر چند عرفان او در سطح سنایی و عطّار نیست، امّا رویکرد او به مقامات سیر و سلوک، درخور توجّه و واکاوی است. بازتاب مقامات دهگانۀ توبه، ورع، زهد، فقر، صبر، شکر، خوف، رجا، توکّ...

بازتاب هنری اندیشه دینی در هفت چکامه نخست دیوان خاقانی

بررسی تطبیقی مدایح نبوی در دیوان بوصیری و خاقانی

اشتراک ادیبان اسلامی در ستایش پیامبر (ص) میراثی از تفکّر و عاطفۀ دینی مشترک است که بستری مناسب جهت مقایسۀ این نوع ادبی به ویژه میان تمدّن ایران و عرب را فراهم می­آورد. در این راستا، بررسی مدایح نبوی بوصیری، شاعر مصری و خاقانی شروانی که هر یک به دلیل فراوانی ابیاتشان در مدح پیامبر به نوعی افتخار شاعر پیامبر بودن خویش را به همراه دارند، جلوۀ محسوسی به پیوند ادبیّات این دو ملّت می­دهد.       این دو شا...

بازتاب اندیشه های ملامتی در دیوان خاقانی

چکیده در قرن سوم و در نیشابور به وسیله ی افرادی چون حمدون قصار و ابوعثمان حیری، جنبشی فکری علیه نظام حاکم تصوف شکل گرفت که به ملامتیه مشهور شد. اندیشه ی ملامتی نوعی اندیشه ی صوفیانه است که یکی از اصول آن سرزنش نفس است، نیز، صوفی ملامتی، با کتمان احوال و نیکی ها و عبادات، خود را در معرض سرزنش و ملامت دیگران قرار می دهد. به تدریج، افراط در این نظریه موجب پیدایش فرقه ی قلندریه گردید. خاقانی، ش...